Dưỡng sinh tỳ vị theo nguyên tắc Đông y – NGỰ Y CỔ PHƯƠNG

Dưỡng sinh tỳ vị theo nguyên tắc Đông y không còn là phương pháp mới được sử dụng khi chữa các bệnh lý liên quan. Tuy nhiên, rất ít người biết đến tác dụng hiệu quả của phương pháp dưỡng sinh tỳ vị. Vì vậy, để giúp bạn đọc hiểu rõ và an tâm sử dụng phương pháp này NGỰ Y CỔ PHƯƠNG sẽ cung cấp các thông tin cần thiết dưới bài viết sau đây.

Một số điều cần biết về tỳ vị
Trước khi muốn chăm sóc và phòng ngừa những tác động.có hại đến chức năng của tỳ vị bạn cần hiểu thế nào là tỳ vị. Theo Đông y, thận là.“gốc” bẩm sinh của cơ thể con người và tỳ chính là “gốc” hậu thiên của.con người. Gốc có tốt thì cái cây mới có thể sinh trưởng và phát.triển bình thường cũng giống như tỳ vị có tốt thì cơ thể mới khỏe mạnh.

Vị trong sách cổ Đông y mô tả là một cơ quan rỗng, phía trên liên kết với thực quan và dưới thông với ruột non. Thức ăn từ miệng đi.vào vòm miệng qua thực quản rồi được vị làm chín. Vì vậy vị chính là “kho chứa thức ăn”.

Tỳ là cơ quan nằm bên trái dạ dày, có chức năng hấp.thụ và vận chuyển chất dinh dưỡng, được Đông y gọi là vận hóa. Vận – tức là.chuyên chở, chuyên chở; Tiêu hóa – tức là tiêu hóa và hấp thu. Tỳ và vị phối hợp với nhau để hoàn.thành các chức năng tiêu hóa, hấp thụ thức ăn và vận chuyển.chất dinh dưỡng.
Như vậy, Cả hai cơ quan tỳ và vị đều có nhiệm vụ tiếp nhận,.tiêu hóa và chuyển hóa thành nguồn dinh dưỡng toàn diện để đáp ứng nhu cầu.của toàn bộ cơ thể. Vì vậy, chức năng tỳ vị khỏe hay yếu sẽ liên.quan trực tiếp đến sức khoẻ của con người.

Tác nhân gây bệnh tại Tỳ Vị
Nguyên nhân thứ nhất do: Ngoại tà xâm nhập
Đông y cho rằng tỳ (hay còn được gọi là lá lách) dễ bị tổn thương do thấp tà. Tác nhân dễ gây hại cho vị (dạ dày) là táo nhiệt, đều là tác nhân bên ngoài xâm nhập vào cơ thể. Tỳ vị không tốt mà phong hàn kết hợp sẽ sinh ra sốt nhẹ, không chỉ làm tổn thương tỳ vị mà còn ảnh hưởng đến phế (phổi) gây ho.

Trong Đông y, tác nhân gây bệnh tỳ vị bao gồm: Phong (gió), Hàn (lạnh), Trì (mặt trời), Thấp (độ ẩm), Táo (độ khô), Hỏa (nhiệt nóng). Tất cả được gọi là “Lục tà”.

Nguyên nhân thứ 2: Ăn uống thiếu khoa học
Chế độ ăn uống không khoa học, thất thường, thiếu kiểm soát là nguyên nhân chính khiến tỳ vị hoạt động kém. Nếu bạn thường xuyên uống rượu, ăn quá nhiều đồ ăn dầu mỡ hoặc ăn đồ ăn không sạch sẽ dễ dẫn đến bệnh liên quan đến tỳ vị.

Ngoài ra, ăn sống, lạnh còn có thể khiến tỳ vị bị kích thích, khó chịu. Nguyên tắc ăn uống để tỳ vị khỏe là: ăn chín, uống sôi, không nên ăn quá no, hạn chế ăn mỡ, uống ít rượu bia.

Nguyên nhân thứ 3: Tâm trạng phiền muộn, buồn bực
Tâm trạng cũng có ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe, nếu tâm trạng bứt rứt, khó chịu kéo dài sẽ ảnh hưởng đến quá trình bài tiết dịch gan. Dịch gan là để giúp tỳ điều hòa chức năng hoạt động, nếu gan thận không cân bằng tỳ sẽ xuất hiện hiện tượng rối loạn chức năng tỳ vị.

Theo thời gian, chức năng của lá lách sẽ suy giảm. Bạn nên tự theo dõi và lắng nghe cơ thể xem mình có đang làm gì tổn thương tỳ vị hay không. Nếu có, hãy điều chỉnh nhanh chóng để giữ cho tỳ vị khỏe mạnh.

Biểu hiện của các bệnh liên quan đến tỳ vị
Khi bạn đã hiểu tầm quan trọng của tỳ vị đối với cơ thể, việc tiếp theo là xác định các triệu chứng nhận biết các bệnh lý liên quan đến tỳ vị. Điều này giúp phát hiện sớm bệnh và có hướng điều trị kịp thời. Dưới đây là một số biểu hiện thường gặp ở người mắc bệnh tỳ vị:

1. Xuất hiện quầng thâm mắt do khí huyết tỳ vị hỗn loạn
Tỳ kinh là sợi kinh mạch chứa đầy khí huyết và vị trí của quầng mắt là điểm bắt đầu của tỳ kinh. Vì vậy, nếu bạn phát hiện đột nhiên có quầng thâm, cần xem xét tỳ vị khí huyết thiếu hụt và hỗn loạn. Tình trạng này tuy ít gặp ở trẻ em nhưng lại phổ biến hơn ở người lớn, nhất là những người thường xuyên căng thẳng, thức khuya.

2. Màu môi mất đi sự tươi tắn do tỳ khí hư nhược
Nếu là người có tỳ khí tốt thì sắc môi hồng nhuận, độ đàn hồi của da cũng rất tốt. Ngược lại, tỳ khí hư nhược có thể khiến môi trở nên trắng bệch, thậm chí bị vàng và bong tróc. Nếu có hiện tượng này thì việc tích cực điều hòa tỳ vị là vô cùng cần thiết.

Các triệu chứng như hơi thở có mùi và sưng nướu hầu hết liên quan đến chứng khó tiêu của tỳ vị. Ngoài ra, chảy nước dãi khi ngủ cũng là biểu hiện của người thiếu tỳ khí.

3. Rối loạn tiêu hoá có lúc táo bón, nhưng nếu bị hư hàn lại gây tiêu chảy
Đối với những người bị nóng trong dạ dày, thức ăn còn lại vận chuyển chậm dẫn đến mất nước nhiều hơn. Khi thức ăn xuống đến ruột già đã khô cạn, dẫn đến táo bón. Ngược lại, khi tỳ vị hư thì tiêu chảy, phân nhỏ và rải rác.

4. Cánh mũi ửng đỏ khi tỳ vị nội nhiệt
Để theo dõi sức khoẻ của tỳ vị bạn cũng có thể phán đoán bằng cách quan sát màu sắc của mũi, độ săn chắc và đàn hồi của da. Nếu hai bên mũi bị mẩn đỏ thì rất có thể bị tỳ vị nội nhiệt. Nếu da thiếu độ đàn hồi hoặc thậm chí kết cấu da “lỏng lẻo”, có thể tỳ vị đã bị tổn thương.

Chứng ho suyễn do hơi thở có mùi hôi cũng là biểu hiện của tỳ vị hư. Nguyên nhân do tiên thiên phú bẩm không đủ làm tỳ vị hư nhược. Điều này dẫn đến vùng cổ họng đờm ứ trệ, thể chất khó chịu. Biểu hiện thở khò khè liên tục phổ biến nhất.

Phương pháp massage dưỡng sinh Tỳ Vị theo nguyên tắc đông Y
Ngoài việc điều chỉnh chế độ ăn uống, giữ tinh thần thoải mái, tăng cường vận động thì phương pháp hiệu quả nhất hỗ trợ điều trị các bệnh tỳ vị là dưỡng sinh tỳ vị. Để tăng cường chức năng tỳ vị và điều trị các bệnh lý tỳ vị bạn có thể tham khảo các bước dưới đây:

Xoa bóp vùng bụng trên và toàn bụng
Thực hiện tư thế nằm ngửa hoặc ngồi, chắp hai tay, đặt trọng tâm ở đường nối mot ác và rốn. Từ đó xoa phần trên rốn khoảng 100 lần theo chiều kim đồng hồ. Chú ý lực ấn vừa phải. Tương tự, lấy rốn làm trung tâm, xoa toàn bộ vùng bụng theo chiều kim đồng hồ từ trong ra ngoài. Tiếp tục làm ngược lại từ ngoài vào trong khoảng 100 lần để làm ấm toàn bộ vùng bụng.

Xoa bóp vùng mặt trước cẳng chân
Chọn tư thế ngồi, đặt xương chày phải lên đùi trái, ngón cái phải mở ra, bốn ngón còn lại chụm lại. Tiếp đến đặt hổ khẩu vào mép trước của xương chày dưới đầu gối, dùng năm ngón tay giữ chặt xương chày. Đồng thờixoa nhẹ từ trên mắt cá chân xuống khoảng 30-50 lần để làm ấm bắp chân.

Sau đó đổi chân trái và thực hiện động tác tương tự như chân phải. Hai kinh Vị và Tỳ nằm ở hai bên mặt trước bắp chân nên xoa bóp có tác dụng đả thông kinh mạch. Bên cạnh đó tăng cường công năng của Tỳ Vị và giúp cải thiện chức năng tiêu hóa.

Day ấn huyệt Trung quản làm tăng nhu động dạ dày
Chọn tư thế nằm ngửa hoặc nửa ngồi và dùng ngón tay cái ấn vào huyệt Trung quản và day trong 1 phút. Vị trí của huyệt Trung quản: Lấy trung điểm của đoạn nối rốn và điểm mũi ức.

Nghiên cứu hiện đại cho thấy, day bấm huyệt này có tác dụng tăng cường nhu động ruột, kích thích tiết dịch trong cơ thể. Từ đó thúc đẩy quá trình tiêu hóa và hấp thu, tích cực phòng ngừa đầy bụng, chậm tiêu, buồn nôn, ợ hơi, ợ chua, …các bệnh khác.

Day và ấn huyệt Kiến lý
Chọn tư thế nằm ngửa hoặc nửa ngồi và ấn huyệt Kiến lý bằng ngón tay cái hoặc ngón giữa trong 1 phút. Vị trí của huyệt Kiến lý: lấy điểm nối của rốn ở điểm giao nhau của 3/8 dưới và 5/8 trên, và điểm gặp nhau của hai xương sườn.
Huyệt đạo này có tác dụng kiện tỳ ích khí, thường được dùng để chữa đầy bụng, ăn không ngon, chậm tiêu, đau bụng, nôn mửa và các chứng bệnh khác…

Day và ấn huyệt Thiên khu
Tương tự như các huyệt đạo trên, chọn tư thế nằm ngửa hoặc nửa nằm nửa ngồi. Sau đó dùng hai ngón tay cái hoặc hai ngón giữa day ấn đồng thời hai huyệt Thiên khu trong 1 phút. Vị trí của huyệt Thiên khu: xác định huyệt lấy ở rốn ngang ra 2 thốn.

Huyệt này có tác dụng điều hòa ruột già, ích khí và tiêu thấp. Thường được dùng để chữa các chứng đau bụng, đầy bụng, chướng hơi, chán ăn, ăn không tiêu, nôn mửa, táo bón, tiêu chảy, kiết lỵ… và các bệnh khác.

Day và ấn huyệt Túc tam lý
Chọn tư thế ngồi và ấn huyệt Tứ Tam Lý bằng ngón tay cái hoặc ngón giữa trong 1 phút. Vị trí huyệt Túc Tam Lý: là vùng bờ trước xương chày từ dưới mắt cá trong trở lên, gần khớp gối. Đến gần vùng khớp gối ngón tay mắc ở đây thì đó chính là lồi củ trước xương chày. Từ đây đo ra ngoài một ngón tay trượt vào trong. Ngón tay đến vị trí huyệt đạo, ấn xuống bàn chân sẽ có cảm giác tê.

Huyệt này có công năng điều hòa tỳ vị, khử ứ trệ, vận hóa tỳ dương, ôn ấm tán lạnh, điều hòa khí huyết. Nó được sử dụng để ngăn ngừa các bệnh về đường tiêu hóa và nâng cao sức đề kháng của cơ thể.

Nghiên cứu hiện đại cho thấy, bấm huyệt có tác dụng điều hòa chức năng co bóp và bài tiết của đường tiêu hóa. Đồng thời làm tăng cường khả năng tiêu hóa và hấp thu, tích cực phòng ngừa các bệnh đau dạ dày, khó tiêu, táo bón, đầy bụng,…

Day và ấn huyệt Tam âm giao
Chọn tư thế ngồi thích hợp và ấn ngón tay cái trong 1 phút. Vị trí huyệt Tam tâm giao: trên mắt cá trong 3 tấc, sau bờ trong xương chày. Đây là huyệt của kinh tỳ, có tác dụng bổ tỳ ích vị huyệt, tiêu thực hóa ứ, hành khí hóa trệ, tỳ vị hư nhược, ích thận.

Công năng khi bấm huyệt này thường được dùng phòng các bệnh về đường tiêu hóa như tỳ hư, cảm mạo.…

Công dụng của dưỡng sinh tỳ vị theo phương pháp đông y
Phương pháp dưỡng sinh tỳ vị – đả thông huyệt đạo – Thông kinh lạc theo nguyên tắc Đông y sẽ mang lại hiệu quả cao với người bệnh. Điển hình là một số công dụng trong việc:
Cải thiện chứng khó tiêu, ợ chua.

• Cân bằng hỏa khí đặc biệt là vùng Trung Tiêu
• Hỗ trợ các bệnh tiêu hóa, hạn chế chứng rối loạn tiêu hoá
• Làm săn chắc bụng và có công dụng giảm mỡ: Chỉ với 60 phút thực hiện xoa bóp, bấm huyệt kết hợp với với thảo mộc mang lại nhiều công dụng hữu ích. Bên cạnh đó phương pháp này còn giúp phụ nữ có sức khỏe tốt, giữ ấm và giúp an thai. Nổi bật là hiệu quả giảm mỡ, làm săn chắc bụng an toàn.
• Bảo vệ tuần hoàn nội bộ, nhuận tràng
• Tăng cường hấp thu
• Cải thiện da khô, vàng da, tinh thần suy nhược, liệt dương, rối loạn chuyển hóa,..
• Cải thiện các triệu chứng đau dạ dày, loét dạ dày, trào ngược dạ dày và đau vùng thượng vị,…

Bên cạnh các phương pháp xoa bóp, bấm huyệt,.dưỡng sinh tỳ vị theo nguyên tắc Đông y bạn cũng nên kết hợp với các phương pháp khác. Ví dụ: Kết hợp chế độ ăn uống điều độ, giữ tinh thần ổn định,.giảm căng thẳng… Việc kết hợp nhiều phương pháp khác nhau sẽ giúp tăng hiệu quả điều trị bệnh.
Có thể thấy khi mắc bệnh tỳ vị hư hàn, các triệu.chứng sẽ chủ yếu xuất hiện ở đường tiêu hóa. Hậu quả là người bệnh chán ăn,.mệt mỏi, chất lượng cuộc sống giảm sút, ảnh hưởng đến sức khỏe lâu dài. Phương pháp dưỡng sinh tỳ vị.theo nguyên tắc Đông y không chỉ giúp bạn chống được nguy cơ bệnh tật mà còn phòng ngừa chúng hiệu quả. .